زینک گلوکونات
(Zinc Gluconate)
زینک گلوکونات چیست؟(Zinc Gluconate)
زینک گلوکونات (Zinc Gluconate) یکی از رایجترین و پرمصرفترین اشکال مکمل روی (Zinc) است که به دلیل جذب مناسب و عوارض گوارشی کمتر، در مکملهای دارویی و غذایی کاربرد گستردهای دارد. عنصر روی یکی از مواد معدنی ضروری برای بدن انسان است و نقش حیاتی در سلامت سیستم ایمنی، پوست، مو، رشد سلولی و عملکرد آنزیمها ایفا میکند.
زینک گلوکونات، نمک رویِ اسید گلوکونیک است. این ترکیب بهگونهای طراحی شده که روی را به شکلی پایدار و قابل جذب به بدن برساند. در مقایسه با برخی اشکال دیگر روی، زینک گلوکونات معمولاً تحملپذیری بهتری برای معده دارد.
عنصر زینک و ترکیب زینک گلوکونات
زینک (Zinc) یکی از فلزات مهم و ضروری برای بدن انسان است که با نماد (Zn) و عدد اتمی ۳۰ شناخته میشود. این عنصر فلزی نقش حیاتی در بسیاری از فرآیندهای زیستی بدن دارد و کمبود آن میتواند مشکلات متعددی ایجاد کند. یکی از رایجترین و پرکاربردترین اشکال مصرف زینک بهصورت مکمل، زینک گلوکونات (Zinc Gluconate) است که به دلیل جذب مناسب و عوارض کمتر، محبوبیت بالایی دارد.
زینک یک فلز معدنی ضروری است که بدن توانایی ساخت آن را ندارد و باید از طریق غذا یا مکملها تأمین شود. این عنصر در بیش از ۳۰۰ واکنش آنزیمی بدن نقش دارد و برای رشد، ترمیم بافتها و عملکرد صحیح سیستم ایمنی ضروری است.
ویژگیهای عنصر زینک:
- فلز نقرهای مایل به آبی
- بدون ذخیرهسازی طولانیمدت در بدن
- حساس به کمبود در رژیمهای غذایی نامتعادل
کاربردهای زینک گلوکونات
زینک گلوکونات (Zinc Gluconate) به دلیل جذب مناسب، ایمنی بالا و تحمل گوارشی خوب، در صنایع مختلف بهویژه دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی کاربرد گستردهای دارد. در ادامه مهمترین موارد مصرف این ترکیب را بررسی میکنیم.
۱.صنعت داروسازی و مکملهای غذایی
اصلیترین کاربرد زینک گلوکونات در تولید مکملهای روی است:
- قرص و کپسول زینک
- شربتهای تقویتی کودکان
- مکملهای تقویت سیستم ایمنی
- قرصهای مکیدنی سرماخوردگی
- مکملهای دوران رشد، بارداری و سالمندی
کمک به جبران کمبود روی
افزایش مقاومت بدن در برابر عفونتها
۲.تقویت سیستم ایمنی بدن
زینک گلوکونات نقش مهمی در:
- فعالسازی سلولهای ایمنی
- کاهش شدت و مدت سرماخوردگی
- افزایش مقاومت بدن در برابر ویروسها و باکتریها
به همین دلیل، در مکملهای تقویتی فصلی بسیار پرکاربرد است.
۳.سلامت پوست، مو و ناخن
یکی از محبوبترین کاربردهای زینک گلوکونات در محصولات پوست و مو است:
- کمک به کاهش آکنه و جوش
- کنترل ترشح چربی پوست
- کاهش ریزش مو
- افزایش استحکام ناخنها
- کمک به ترمیم پوست آسیبدیده
۴.بهبود ترمیم زخمها
روی نقش کلیدی در:
- تقسیم سلولی
- ساخت کلاژن
- بازسازی بافتها
بنابراین زینک گلوکونات به بهبود سریعتر زخمها، سوختگیها و آسیبهای پوستی کمک میکند.
۵.صنایع غذایی و مکملهای تغذیهای
در برخی کشورها، زینک گلوکونات بهعنوان افزودنی غذایی برای غنیسازی استفاده میشود:
غنیسازی نوشیدنیها
محصولات رژیمی
غذاهای مخصوص کودکان
۶.صنایع آرایشی و بهداشتی
در تولید:
- کرمهای ضدجوش
- لوسیونها
- محصولات مراقبت از پوست چرب
به دلیل خاصیت ضدالتهابی و تنظیمکننده چربی پوست کاربرد دارد.
۷.کمک به رشد و نمو کودکان
زینک گلوکونات در:
- رشد قدی
- تقویت اشتها
- رشد ذهنی و جسمی
نقش مهمی ایفا میکند و به همین دلیل در مکملهای کودکان استفاده میشود.
زینک گلوکونات یک ترکیب چندمنظوره و ایمن است که از داروسازی و مکملهای غذایی گرفته تا صنایع آرایشی و غذایی کاربرد دارد. جذب مناسب، عوارض کمتر و اثربخشی بالا باعث شده این ترکیب به یکی از محبوبترین منابع تأمین روی تبدیل شود.
نحوه استخراج و تولید زینک گلوکونات
تولید زینک گلوکونات (Zinc Gluconate) یک فرآیند چندمرحلهای شیمیایی–صنعتی است که از ترکیب عنصر روی با اسید گلوکونیک به دست میآید. این فرآیند بهگونهای طراحی شده که محصول نهایی خلوص بالا، جذب مناسب و ایمنی دارویی داشته باشد.
مرحله اول: استخراج عنصر روی (Zinc)
عنصر روی در طبیعت بهصورت خالص یافت نمیشود و عمدتاً از سنگ معدن اسفالریت (ZnS) استخراج میگردد.
مراحل استخراج روی:
۱.استخراج معدن
سنگ معدن حاوی سولفید روی از معادن استخراج میشود.
۲.تغلیظ (Flotation)
ناخالصیها جدا شده و کنسانتره روی به دست میآید.
۳.تشویه (Roasting)
کنسانتره ZnS در حضور اکسیژن حرارت داده میشود و به اکسید روی (ZnO) تبدیل میگردد.
۴.احیا یا الکترولیز
اکسید روی با روشهای حرارتی یا الکترولیتی به روی فلزی خالص تبدیل میشود.
مرحله دوم: تولید اسید گلوکونیک
اسید گلوکونیک ماده پایه برای تولید زینک گلوکونات است و معمولاً از گلوکز بهدست میآید.
روش تولید اسید گلوکونیک:
- تخمیر گلوکز با استفاده از باکتریهایی مانند Aspergillus niger
- یا اکسیداسیون کنترلشده گلوکز
نتیجه این مرحله، اسید گلوکونیک با گرید دارویی یا غذایی است.
مرحله سوم: سنتز زینک گلوکونات
در این مرحله، روی یا ترکیبات روی با اسید گلوکونیک واکنش داده و زینک گلوکونات تشکیل میشود.
واکنش شیمیایی:
معمولاً از یکی از مواد زیر استفاده میشود:
اکسید روی (ZnO)
کربنات روی (ZnCO₃)
هیدروکسید روی (Zn(OH)₂)
این ترکیبات با اسید گلوکونیک واکنش داده و نمک زینک گلوکونات تولید میشود.
مرحله چهارم: تصفیه و کریستالیزاسیون
برای دستیابی به کیفیت دارویی:
- محلول حاصل فیلتر میشود
- ناخالصیها حذف میگردند
- فرآیند کریستالیزاسیون انجام میشود تا پودر یا کریستال زینک گلوکونات بهدست آید
مرحله پنجم: خشکسازی و بستهبندی
- محصول نهایی در دمای کنترلشده خشک میشود
- سپس آسیاب و یکنواختسازی میگردد
- در نهایت در شرایط بهداشتی و استاندارد GMP بستهبندی میشود
کنترل کیفیت در تولید زینک گلوکونات:
در صنایع دارویی، محصول نهایی از نظر موارد زیر بررسی میشود:
- خلوص شیمیایی
- میزان روی المنتال
- حلالیت
- فلزات سنگین
- رطوبت
- پایداری
تنها محصولی که این استانداردها را پاس کند، مجوز استفاده در مکملهای دارویی و غذایی را دریافت میکند.
چرا زینک گلوکونات برای تولید مکملها مناسب است؟
- جذب مناسب در دستگاه گوارش
- پایداری شیمیایی بالا
- عوارض گوارشی کمتر نسبت به برخی اشکال دیگر روی
- مناسب برای استفاده طولانیمدت
زینک گلوکونات حاصل ترکیب علمی و کنترلشده عنصر روی با اسید گلوکونیک است. فرآیند تولید آن شامل استخراج روی، تولید اسید گلوکونیک، سنتز شیمیایی، تصفیه و کنترل کیفیت دقیق میباشد. به همین دلیل، این ترکیب یکی از ایمنترین و پرکاربردترین منابع روی در صنعت مکملسازی به شمار میرود.
زینک گلوکونات در چه محصولاتی وجود دارد؟
- قرص و کپسول مکمل روی
- شربتهای تقویتی
- قرصهای مکیدنی سرماخوردگی
- مکملهای پوست و مو
- برخی داروهای تقویت ایمنی
میزان مصرف زینک گلوکونات
میزان نیاز روزانه روی بسته به سن و جنس متفاوت است، اما به طور کلی:
- بزرگسالان: حدود ۸ تا ۱۱ میلیگرم روی در روز
- در مکملها معمولاً دوزهای ۱۵ تا ۳۰ میلیگرم روی المنتال استفاده میشود
مصرف بیش از حد و طولانیمدت روی میتواند باعث کمبود مس، تهوع و مشکلات گوارشی شود.
عوارض احتمالی زینک گلوکونات
در صورت مصرف صحیح، معمولاً بیخطر است؛ اما در برخی افراد ممکن است باعث موارد زیر شود:
- تهوع یا دلدرد خفیف
- طعم فلزی در دهان
- اختلال در جذب مس در مصرف طولانیمدت
تفاوت زینک گلوکونات با سایر اشکال روی
نوع روی جذب تحمل گوارشی
زینک گلوکونات خوب بالا
زینک سولفات بالا متوسط
زینک سیترات خوب بالا
زینک اکساید ضعیف متوسط
زینک گلوکونات به دلیل تعادل مناسب بین جذب و تحمل گوارشی یکی از محبوبترین گزینههاست.
چه کسانی بیشتر به زینک گلوکونات نیاز دارند؟
- افرادی با ریزش مو یا آکنه
- کسانی که زیاد بیمار میشوند
- گیاهخواران
- ورزشکاران
- کودکان در سن رشد
- سالمندان
زینک گلوکونات یکی از بهترین و ایمنترین اشکال مکمل روی است که نقش مهمی در سلامت عمومی بدن، تقویت سیستم ایمنی و زیبایی پوست و مو دارد. مصرف اصولی آن میتواند به پیشگیری از کمبود روی و بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
اگر به دنبال خرید زینک گلوکونات خالص و باکیفیت هستید، تادامارکت بهترین انتخاب برای شماست.
از تأمین مواد اولیه صنعتی تا پشتیبانی تخصصی، همهچیز در تادامارکت طراحی شده تا تولید شما بیوقفه و با حداکثر بهرهوری انجام شود.